Over financiële opvoeding en financieel bewustzijn.
Tegenwoordig vind ik mijzelf best wel financieel bewust. (Martina twijfelt daar nog wel eens aan wanneer ik teveel zakgeld aan mijn hobby spendeer 😉 ) Ik weet in grote lijnen wat we per maand verdienen, hoeveel de vaste lasten zijn en hoeveel geld we per maand kunnen reserveren voor onze jacht naar HOT. Dit niveau van financieel bewustzijn is voor mij eigenlijk pas in de laatste jaren ontstaan.
Vanuit mijn jeugd is mijn financiële opvoeding totaal anders geweest. Ik kreeg zeker bepaalde financiële normen en waarden mee:
- Als je meer zakgeld wilt, neem je maar een bijbaantje.
- Maak je opleiding af, dan heb je een betere kans op een goede baan.
- Van hard werken is nog nooit iemand dood gegaan.
- Zorg dat je geen schulden hebt, eerst sparen dan pas kopen.
- De tering naar de nering zetten.
In financiële zaken had ik mij echter nooit erg verdiept. Van het geld van mijn bijbaantjes kocht ik mooie gadgets en de rest ging op aan feestjes en stappen. School netjes afgemaakt. Gespaard voor inboedel en uitzet voordat ik het ouderlijk huis verliet. Mijn eerste en tweede woningen waren huurwoningen.
Geen bijzondere uitspattingen, maar ook hele saaie financiële gewoonten. Hypotheken, wat zijn dat? Aandelen zijn toch voor beurshandelaren? Pensioen wordt door mijn werkgever geregeld? Gewoon niet mee gekregen vanuit huis en nooit de behoefte gehad om mij daar in te verdiepen. Dat ligt enerzijds aan het milieu waarin je opgroeit en anderzijds aan je eigen interesse en kennisniveau.
Fast forward (12 jaar later) is de stand van zaken totaal anders. Van beroep gewisseld. Financiële kennis is noodzakelijk voor mijn vakgebied. We hebben 6 jaar geleden een huis gekocht. Ik weet tegenwoordig meer van hypotheken dan de gemiddelde consument. Door de blogs die ik volg en de boeken die ik lees ook al heel wat kennis opgebouwd over besparen en investeren.
Toch vind ik het wel eens jammer dat ik deze kennis en inzichten pas op latere leeftijd heb gekregen. Daarin ben ik echt een laatbloeier. Met de huidige kennis en inzichten had ik een aantal zaken heel anders aangepakt. Meer gespaard. De eerste woning gekocht in plaats van gehuurd. Sneller afgelost en mij beter verdiept in financiële mogelijkheden en investeringen. Waarschijnlijk had ik op de weg naar financiële onafhankelijkheid al een stuk dichter bij mijn einddoel gezeten.
Aan de andere kant: achteraf moet je geen spijt hebben. Het leven dat ik heb geleid, heeft mij ook gevormd tot de persoon die ik nu ben.
Wel ben ik van mening dat een goede financiële opvoeding en bewustzijn de basis zijn van een beter gebalanceerd leven waarin niet alles draait om groter en meer en doorwerken tot je pensioenleeftijd. Hoe eerder financieel bewust, des te groter de mogelijkheden zijn het leven te leiden dat jij wilt, en de keuzes te maken waarbij jij je comfortabel voelt in plaats van mee te blijven draaien in de ratrace.
Wanneer kwam bij jou het financiële bewustzijn en het besef dat je zelf meer “in control” bent?
Herkenbaar… ik zat er zelf nog aan te denken toen ik afgelopen weekend schreef aan het nieuwe deel van mijn ‘Wijze lessen van Opa Geldnerd’-serie. Wat als ik als 25-jarige al had geweten wat ik nu weet? Dan was ik al een heel stuk verder… Maar ja, beter laatbloeier dan nooitbloeier.
Heel herkenbaar…
Ik heb in het verleden financiële beslissingen genomen waar ik nu spijt van heb, maar je wist toen ook niet beter. Je was volkomen afhankelijk van wat je verzekeringsadviseur of een bankmedewerker vertelde. Die informatie was gewoonweg niet beschikbaar. Sinds de opkomst van het internet is het veel makkelijker geworden om je in dit soort onderwerpen te verdiepen.
Inderdaad, met de opkomst van het internet zijn heel wat verdien modellen gesneuveld. Toch hoorde ik vorige week nog een collega vertellen over beheerd beleggen. “Waarom niet zelf beleggen, voor een hoger rendement?” Vroeg ik hem, maar daar had hij allemaal geen zin. Ieder zijn hobby. En die van ons is personal finance
Bekend gevoel, dat je “te laat” bent begonnen met financieel handiger omgaan met je huishouden. Ook erg last van, het is moeilijk in niet terug te kijken. Echter, vooruit kijkend naar waar we heen willen is wel enorm motiverend! Zeker nu we “in control” zijn.
Ja, dit is zeer herkenbaar. Van huis uit heb ik zo’n zelfde opvoeding gehad, werken voor je geld en voor niets gaat de zon op. Vanaf mijn 12e heb ik altijd vakantiebaantjes gehad en daar mijn hele jeugd mee kunnen “bekostigen”. Toen wij gingen samenwonen ging het onder meer fout door blind vertrouwen in tussenpersoon, waardoor er allerlei wazige hypotheek- en beleggingsconstructies ontstonden die eigenlijk jarenlang geld hebben gekost en weinig hebben bijgedragen aan de toekomst.. Wijsheid komt met de jaren, het besef kwam bij mij zo’n 4 jaar geleden, maar eigenlijk ben ik pas de laatste 2/3 maanden heel actief bezig met “later”
We zijn in ieder geval een jaar of 20 – 30 vroeger dan de gemiddelde consument. Wat als je vlak voor je gewenste pensioen datum erachter komt dat je hypotheek en beleggingsconstructies niets hadden opgeleverd? ik moet er niet aan denken.
Er is dan misschien nog nooit iemand dood gegaan van hard werken, ik zou niet weten waarom je toch het risico zou willen lopen 😉
Ik was er gelukkig redelijk jong bij, een jaar of 26 denk ik. Wel met een behoorlijke studieschuld die toch even in de weg zat. Dankzij de opgedane kennis en leefwijze wel versneld af kunnen lossen en gelukkig nooit woekerpolissen of -hypotheken gehad. Nu gewoon een saaie annuïteitenhypotheek en een paar duizend euro in indexfondsen 😉
Van huis uit wel wat van beleggingen en hypotheken meegekregen gelukkig, maar MMM was wel een eye-opener!
Dit zijn de normen en waarden die ik van mijn ouders heb meegekregen. Het zijn niet meer mijn huidige normen en waarden. Tegenwoordig zeg ik: Je kan beter slim dan hard werken. Je wordt niet gewaardeerd op het aantal uren dat je werkt, maar de resultaten die je boekt. Daar zouden veel leidinggevenden eens een voorbeeld aan moeten nemen 😉
Het FIRE principe had ik graag ook eerder beseft, dan was ik er al lang geweest. Maar toen was ik er niet naar op zoek omdat ik nog niet zo’n last van stress had. Maar zoals anderen ook al gezegd hebben, beter laat dan nooit.
Beleggen heb ik gelukkig al heel lang ervaring mee en is al lang een moneymaker voor me. Ik was als kind al met beleggen bezig. Ben van losse aandelen via actief beheerde beleggingsfondsen een jaar of vijf geleden volledig in de ETF’s beland. En dat verder uitgeknepen op kosten en performance.
Hmmm, stress was bij jou ook de trigger