Ongeveer anderhalf jaar geleden had ik al eens een keer mijn pensioenen uitgezocht: Ik heb drie pensioenen. Twee daarvan zitten in pensioenfondsen die niet meer worden aangevuld. Daarnaast heb ik één individuele pensioenregeling bij de ABN AMRO vanuit mijn laatste werkgever

Van de twee niet meer aangevulde pensioenen heb ik in 2019 waarde overdracht naar mijn individuele pensioen regeling aangevraagd. Helaas was van beiden de dekkingsgraad te laag, waardoor het verzoek niet werd gehonoreerd. Doordat deze twee ook niet meer groeien, verwacht ik dat er door inflatie op mijn pensioenleeftijd weinig van is overgebleven.

Alle aandacht dus op de individuele regeling bij de ABN AMRO. Omdat ik ontslag heb genomen bij mijn werkgever, maar in een andere BV van dezelfde werkgever (tijdelijk) ben ingehuurd, wordt de pensioen premie in ieder geval tot april dit jaar ingelegd. Als mijn tijdelijke contract nog een keer wordt verlengd zelfs nog langer.

Het voordeel van deze individuele regeling is dat ik zelf aan de knoppen kan draaien en uit verschillende ETF’s, obligaties en Reid’s of combinatie’s kan kiezen. Dat had de ABN dus keurig voor mij gedaan, met het gevolg dat ik over 2020 een rendement van min 1,18 procent had behaald…..

Op het moment dat ik dit “fantastische rendement” half januari in mijn pensioen portaal voorbij zag komen, besloot ik het roer in in eigen handen te nemen. Natuurlijk hadden we een flinke corona dip gehad, maar de beurs was aan het einde van 2020 toch weer aardig hersteld. Het werd tijd om in te grijpen.

Voor de zekerheid had ik vorig jaar mijn beleggingsprofiel al van standaard naar offensief laten omzetten. Paar vragen beantwoorden, waarmee wordt gecontroleerd dat je echt wel begrijpt dat de waarden van je beleggingen kunnen dalen. Uitprinten, samen ondertekenen (partner pensioen) inscannen en opsturen.

De volgende stap was strategie bepalen. Binnen het offensieve profiel kon ik maximaal 75 procent ETF’s aanhouden en mocht de rest in obligatie’s. In die mix kon ik mij aardig vinden. Ik had nog even overwogen om voor een nog offensiever profiel van 100 procent ETF’s te gaan, maar het is voorlopig wel goed zo.

Ten slotte moest ik binnen de beschikbare fondsen een keuze maken: Ik wilde goed spreiden, lage TER & beheerskosten en ook nog een redelijk rendement. Helaas had de pensioen beheerder slechts een beperkt aantal fondsen beschikbaar. Voor de spreiding had ik een deel in VWRL (veel Amerikaans & Tech) een deel in Emerging Markets (Veel China/Azië) en een deel in Europese Small Caps willen verdelen. Vanguard zat niet in de beschikbare keuzes, evenals de Europese Small Caps.

Daarom is het een mooie mix [*] geworden van Northern Trust World Custom ESG Equity Index, Northern Trust Emerging Markets Custom ESG Equity Index en Robeco Customized Liability Driven Fund VII P EUR (AAA en AA rated European Bonds)

[*] Uiteraard zijn er velen die voor een andere mix of andere ETF’s / obligaties zouden kiezen, Ik ben echter geen pensioen of financieel expert. Dit is slechts mijn keuze, geen financieel advies.

Begin februari de opdracht gegeven om het pakket om te zetten. Komende week maar eens inloggen hoe de vorderingen zijn.

Met een beleggings horizon van ongeveer 22 jaar tot mijn AOW/pensioen hoop ik met deze individuele regeling op tijd te hebben ingegrepen. Voor de andere twee pensioen fondsen welke niet meer worden opgebouwd, vrees ik dat ik te laat heb geprobeerd in te grijpen. Komende jaren zal ik nog een aantal nieuwe pogingen doen voor de waarde overdracht, maar met de huidige lage reken rentes vrees ik het ergste.

Gelukkig hebben Martina en ik een redelijk vangnet in de vierde pensioen pijler, wanneer we ons huis over enkele jaren hebben afgelost. Met de eerste pijler: AOW en de vierde pijler: afgelost huis, zouden we het kunnen redden. Daarnaast hebben nog een aantal jaar om meer vermogen op te bouwen. Deels in de tweede pensioen pijler met Martina’s pensioen en mijn individuele pensioen regeling. Deels in de vierde pijler met eigen vermogen. Die laatste zeker omdat we eerder willen stoppen met werken dan onze AOW leeftijd.

Op 1 januari 2018 begonnen Martina en ik met het bijhouden van ons kasboek. Na een half jaar het kasboek te hebben gebruikt, schreef ik al een korte blog. Nu we bijna drie jaar het kasboek in gebruik hebben, zijn de cijfers completer en kunnen de analyses nauwkeuriger worden gemaakt. Het bijhouden heb ik trouw gedaan in de afgelopen jaren, de analyses bijna niet. Tijd voor verandering!

Ons spaar percentage

Het spaar percentage is veel lager dan we drie jaar geleden hadden ingeschat. De inschatting dat we 35 tot 40% percentage zouden halen blijkt niet correct. Uiteindelijk is dit slechts 28% Deze 28% is ontstaan door niet ingecalculeerde grotere uitgaven. Zo hebben we de afgelopen drie jaar de badkamer laten renoveren na een flinke lekkage. Ook hebben we de auto vervangen na een stevige aanrijding. Als derde hebben we extra geld uitgeven om mijn thuiskantoor te verbeteren en ten slotte een e-bike aangeschaft om Martina’s mobiliteit te vergroten.

Indien we deze vier grote uitgaven uit het kasboek filteren, komen we op een keurige 41% bespaar percentage. In een eerdere blogpost gaf ik al aan dat we onze buffer hebben vergroot. Terecht dus, want we maken geen reserveringen voor de afschrijving van goederen of onderhoudskosten.

Onze maandelijkse uitgaven

Waar we in 2018 gemiddeld 2600 euro per maand uitgaven, is dit in 2020 gezakt naar gemiddeld 2400 euro per maand. Het grootste deel daarvan is het sneeuwbaleffect van de lagere hypotheeklasten.

Als ik naar de absolute getallen kijk, zie ik een aantal opvallende dingen:

We geven gemiddeld 200 euro per maand minder uit, maar de hypotheek is bijna 350 euro per maand gedaald. Ergens “lekt” er dus 150 euro per maand meer kosten uit ons budget.

Het kasboek hebben we opgedeeld in verschillende kostenposten zoals boodschappen, reiskosten en leissure. Met name in deze drie posten zitten er opvallende verschuivingen.

Boodschappen

In 2018 en 2019 gaven we gemiddeld 370 euro per maand uit aan boodschappen. In 2020 bijna 490 euro per maand. Slik, dat is ruim 30% meer. De oorzaak is bekend, maar de impact had ik mij stevig op verkeken.

Vanaf de eerste lockdown in maart worden 98% van onze boodschappen thuisbezorgd. In de jaren daarvoor kochten we een groot deel van onze boodschappen bij discount supermarkten en/of via aanbiedingen.

Door de lockdown, maak je het thuis ook wat gezelliger. Luxer eten, minder op de kosten letten. Het gemak van niet meer de deur uit hoeven voor de boodschappen. Dit is dus een echte eye-opener. Zodra we het veiliger achten om weer meer naar de supermarkt te gaan, vallen we weer terug in ons oude ritme. Het kost ongeveer een uur extra per week, maar levert 30 euro per uur op.

Leissure

Ook de categorie leissure zijn we meer gaan uitgeven. Bij ons valt afhalen/thuisbezorgd en het huren van online films (via Pathé Thuis) onder leissure. Dit jaar 50 euro meer per maand dan de afgelopen jaren. Ook hier sloop het gemak versus zelf koken er al weer te vaak in.

Bij deze categorie hebben we na onze vakantie in september al ingegrepen. We hebben specifieke keuzes gemaakt. Alleen Sushi en Grieks eten nog uitbesteden. Sushi omdat het te tijdrovend is om zelf te maken. Grieks om het lokale restaurant te blijven steunen.

Reiskosten

De laatste van de drie opvallendste categorieën. Hier zijn we het laatste jaar minder gaan uitgeven door het woon-werk verkeer. Martina gaat vaker met de e-bike naar haar werk en ik werk veel meer vanuit huis.

Ten slotte

Vanaf nu wil ik ieder kwartaal ons kasboek evalueren. Dat houdt mij scherper en voorkomt dat ik te gemakkelijk geld uitgeef.

Hoe vaak analyseer jij je uitgaven en stuur je ook regelmatig bij?

Het afgelopen jaar zijn er een aantal zaken binnen ons huishouden gewijzigd. Enerzijds, doordat ik vorig jaar mijn vaste baan heb ingeruild voor leuker werk op tijdelijke basis, anderzijds door de Corona crisis.

Drie jaar geleden schreef ik er al over. We hebben jaren lang onze buffer op 10.000 euro gehouden. We konden gemiddeld 1500 euro per maand sparen doordat we slechts één auto bezitten en beiden een vaste baan hadden. De 10.000 euro buffer was ruim voldoende. Kwam de buffer door een grote uitgave onder dit bedrag, dan vulden we weer aan. Kwam de buffer boven dit bedrag, dan losten we extra af op onze hypotheek.

Twee jaar geleden begon onze auto meer en meer kosten te krijgen (Een Opel Corsa met ruim 220 duizend km op de teller) en zijn we onze buffer gaan verhogen voor de aanschaf van een jongere auto. Een aanrijding van achteren en de uitkering door de verzekering zorgden ervoor dat we onze buffer hebben aangebroken. Ruim anderhalf jaar geleden kochten we een andere auto. Daarna vulden we onze buffer weer aan tot de gebruikelijke 10.000 euro.

Afgelopen maart, toen de corona crisis in alle hevigheid los barstte, hebben we weer onze buffer aangesproken. Voor mij een 5k monitor om mijn thuiswerkplek te verbeteren. Voor Martina een elektrische fiets om het OV te kunnen vermijden met woon-werk verkeer.

Bijna 4000 euro verder in twee weken tijd deed ons beseffen dat we de buffer weer met hoge prioriteit moesten aanvullen. Dat ging gelukkig sneller dan verwacht. Mijn reiskostenvergoeding bleef gehandhaafd, maar door mijn vele thuiswerken en de lagere reiskosten door Martina’s elektrische fiets hielden we ineens extra per maand over.

Ook begon ik meer over mijn werk na te denken. Ik was vorig jaar oktober overgestapt van een vast naar een tijdelijk contract, maar wat als aan het einde van mijn contract het een paar maanden kan duren voordat de volgende opdracht zich aandient?

Hoewel ik als inkoper in een vakgebied werk waar nog voldoende werk is te vinden, heb ik minder baanzekerheid dan mijn vrouw. Het lijkt nu nog mee te vallen en de beurzen staan weer op een hoog niveau. Als een echte Dr. Doom verwacht ik toch dat de economie de komende drie tot vijf jaar nodig heeft om weer enigszins te herstellen en dat zeker invloed zal hebben op de werkgelegenheid.

Uiteindelijk heb ik samen met Martina besloten om de buffer te verhogen naar 15.000 euro. Indien ik enige maanden zonder opdracht kom te zitten, kunnen we daar goed van rondkomen. Indien we echt ons best zouden doen, kunnen we ruim 50% spaarpercentage behalen. Dat past nu niet in onze HOT strategie, maar tijdelijk geen probleem en ruim voldoende om niet te veel in te teren op onze buffer.

Heb jij recent nog je financiën aangepast door wijzigingen in je werk of thuis?

Deze week gingen de Goed met Geld Podcast en Je Geld of Je Leven Podcast toevallig over hetzelfde onderwerp: Het recent uitgebrachte boek van Arjan Brons met de titel Hold my Avocado. (Geen affiliate link) In dit boek schrijft Arjan Brons onder andere over financiële wendbaarheid.

Financieel wendbaar ?

Financieel wendbaar houdt volgens de schrijver in dat je blijft werken aan je verdien vermogen zodat je niet alleen nu, maar ook in de toekomst voldoende kan blijven verdienen om je levensstijl te blijven bekostigen.

Hmmm, gaat dit niet heel erg in tegen de FIRE filosofie om juist zo spoedig mogelijk te stoppen met werken? Inderdaad, de gemiddelde FIRE aanhanger (ook wel Moustachian genoemd.) is bezig met zijn pensioen. Waarom zou je dan toch blijven werken aan je verdien vermogen?

Zelf denk ik dat het juist belangrijk is om aan je verdien vermogen te blijven werken. Daarover schreef ik drie jaar geleden al. Voor de meeste onder ons duurt de reis op weg naar FIRE (The boring middle) nog jaren. En wat als er tussentijds iets veranderd? Je zou bijvoorbeeld maar een groot evenementen bureau hebben opgezet wat je komend jaar had willen verkopen om te cashen en dan FIRE te zijn? Tja…..

Aan de andere kant, in Nederland, streven veel mensen juist naar Vanilla FIRE of HOT: Ze blijven langer doorwerken, maar slechts parttime of voor een aantal maanden per jaar. Daarom is blijven werken aan je verdien vermogen nog steeds belangrijk.

Vraag jezelf dus af of je over een aantal jaar nog steeds aantrekkelijk bent voor een werkgever of opdrachtgever met je huidige opleiding en werkervaring. Of dat je fantastische webshop nog steeds rendabel is of inmiddels overgenomen door Amazon of een andere grote speler.

Niet alleen je zakelijke conditie, maar ook persoonlijk is het verstandig dat je fit blijft. Presteer je optimaal als je slecht zorgt voor je fysieke en mentale gesteldheid? Ik ken in mijn omgeving wel een aantal vrienden, collega’s en kennissen met burn-out klachten. Ook onder de FIRE aanhangers, terwijl ze nog niet FIRE zijn.

Zorg goed voor jezelf en blijf vooral financieel wendbaar! 

In de afgelopen weken is de FIRE beweging een aantal keer in de Nederlandse media voorbij gekomen. NPO radio 1, en het FD, maar ook RTL-nieuws en de Telegraaf. Het onder je stand leven en herinvesteren van je overgebleven geld, zodat je voor je dertigste of veertigste met pensioen kan, is de rode draad in deze artikelen. Voor mijn gevoel wordt dit bijna als een freakshow ipv sub cultuur neergezet, hoewel Jan Daalder voor het NRC afgelopen maart een mooi genuanceerd artikel schreef.

Helaas zitten een aantal van deze gepubliceerde artikelen achter een betaalmuur. Ik ga ze hier niet delen. Illegaal en tevens broodroof voor de journalisten, waarvan het vak toch al geen vetpot (meer) is.

Voor mij kent FIRE veel meer nuances dan in de hierboven genoemde artikelen, of misschien moet ik het anders verworden. FIRE is slechts 1 nuance van het streven naar financiële vrijheid. Ook consuminderen, hypotheekvrij leven, wonen in een tiny house, van-life, of zelfvoorzienend leven. Zelfs binnen FIRE zijn er vele nuances zoals fat-FIRE, lean-FIRE, barista-FIRE, HOT en coast-FIRE. Daarnaast natuurlijke de digitale nomaden en bijbehorende geo-arbitrage.

Terugkomend op de nuances: Deze mis ik dus vaak in de artikelen. Dat begrijp ik ook wel. De betreffende journalist heeft weinig tijd om zich te verdiepen en het verhaal moet wel smeuïg zijn, anders heeft het niet voldoende nieuwswaarde voor zijn of haar lezers. Ook het verdiepen is vrij lastig. Regelmatig zie ik bij bekende medebloggers zoals Geldnerd, Cheesy of Mr. FOB oproepen voorbijkomen voor het delen van hun verhaal. Dit wordt wel gedeeld, maar vaak onder de voorwaarde dat ze volstrekt anoniem blijven. Indien zij niet anoniem mogen blijven, werken ze niet mee aan de publicaties.

Waarom dan anoniem?

1 De werkgever weet veelal niet dat een werknemer financiële vrijheid nastreeft. Indien dat wel zo is, kan dat invloed hebben op promoties en opleiding.

2 Door uit de anonimiteit te treden, worden kapers op de kust verwacht. Met meerdere tonnen vermogen die sommigen hebben opgebouwd, is dat ook niet vreemd.

3 Wanneer je financiële vrijheid nastreeft, zwem je tegen de stroom in. Niet steeds groter en meer, maar juist duurzaam en bedacht. Vaak niet in lijn met vrienden, familie en collega’s.

Indien een geïnterviewde persoon niet anoniem blijft, heeft dat bijna altijd een reden: Follow The Money, ofwel deze persoon heeft meestal wat te verkopen in de vorm van een side hussle met financiële coaching of boek. Niets mis mee natuurlijk. Als ik heel eerlijk ben, zou ik het ook doen als ik de kans kreeg. Dat betekent echter wel dat de verhalen van dezelfde personen regelmatig terugkomen.

Inlezen in financiële vrijheid is eigenlijk vergelijkbaar met het volgen van de actualiteiten: Verdiep je in zoveel mogelijk bronnen en vorm zelf een mening in welk pad je wil volgen.

Binnenkort een Nederlandse FIRE-wiki met alle hierboven genoemde termen.